İdrar Yolu Enfeksiyonu (Sistit) Belirtileri ve Tedavi Yöntemleri Nelerdir?
- İdrar Yolu Enfeksiyonu (Sistit) Nedir? İdrar Yolu Enfeksiyonu Neden olur?
- İdrar Yolu Enfeksiyonu Belirtileri Nelerdir?
- İdrar Yolu Enfeksiyonu Çeşitleri Nelerdir?
- İdrar Yolu Enfeksiyonundan Korunmak İçin Neler Yapılmalıdır?
- İdrar Yolu Enfeksiyonu İlaçları ve Bitkisel Tedavi
İdrar yolu enfeksiyonu bir diğer adıyla sistit, kişilerde idrar yaparken yanma hissi ve ağrı belirtileri ile kendisini gösteren ve hastanın yaşam kalitesini olumsuz etkileyen bir hastalıktır. Kadınlarda, erkeklere nazaran daha çok görülen bu hastalık genellikle bağırsak florasındaki bakterilerden (çoğunlukla Escherichia coli) kaynaklanır. Kadınlarda idrar yolu enfeksiyonu, erkeklere göre daha sık görülmesinin nedeni ise kadın idrar yollarının erkeklerden çok daha kısa olmasıdır. Bu durum, mikropların mesaneye ulaşmasını kolaylaştırır. İdrar yolu enfeksiyonları, kadınlarda en sık görülen bakteriyel enfeksiyonlardan biridir.
İdrar Yolu Enfeksiyonu (Sistit) Nedir? İdrar Yolu Enfeksiyonu Neden olur?
Sistit, her yıl 7 milyondan fazla kişinin (ABD Verileri) hasta olmasına ve bunlardan 100.000 üzerinde kişinin hastaneye yatmasına neden olan üriner sistem enfeksiyonu hastalıklarından birisidir. Sistit nedenleri çoğunlukla, idrar yolu ile giren bakteriler tarafından gerçekleşen ve o bakterilerin yol açtığı iltihabi durumlardır. Alt idrar yolunda meydana gelen iltihaplanmalar genellikle zararsız olup üst idrar yolları olarak bilinen böbrek ve üreter bölümünde olanlar daha tehlikeli olmaktadır.
İdrar yolu enfeksiyonu sebepleri arasında kronik hastalıklar, idrar yolu tıkanıklıkları (böbrek taşı, prostat bezi büyümesi), doğum kontrol yöntemleri, menopoz, genital hijyenin sağlanmaması, yetersiz sıvı tüketimi, cinsel ilişki ve sık partner değişimi, sauna, hamam ve havuz gibi ortamlar gösterilebilir.
İdrar Yolu Enfeksiyonu Belirtileri Nelerdir?
İdrar yolu enfeksiyonu belirtileri arasında en yaygın olanlar, ağrı ve idrarda yanma hissidir. Bu his, idrar yapma esnasında veya sonrasında olabilmektedir. Bunlar dışında, sürekli idrara çıkma, idrarı bitirememe gibi belirtiler, en yaygın semptomlar arasındadır. İdrar yolu enfeksiyonu belirtilerine bir göz atacak olursak;
- İdrar yaparken yanma hissi
- Kramp ve karın ağrısı
- Acil idrara çıkma hissi
- Damla damla idrar yapma
- Sık idrara çıkma (geceleri dahil)
- Kötü kokulu, bulanık idrar
En yaygın görünen alt idrar yolu iltihabı belirtileri arasında kabul edilmektedir. Üst idrar yolu enfeksiyonlarında ise belirtiler şu şekilde seyredebilir.
- Ateş
- Bulantı ve Kusma
- Halsizlik
- Yanlarda ağrı
- Böbrek ağrısı
İdrar Yolu Enfeksiyonu Çeşitleri Nelerdir?
Komplike İdrar Yolu Enfeksiyonu
Komplike enfeksiyon, enfeksiyon gelişimini teşvik eden ve komplikasyonlara neden olabilecek özel risk faktörlerinin varlığında görülen karmaşık bir tablodur. Komplike enfeksiyonların daha yoğun görüldüğü gruplar şunlardır:
- Hamilelerde idrar yolu enfeksiyonu
Vücuda yayıldığı taktirde düşük ve erken doğum riski taşıması nedeniyle tedavi süreçleri önem taşımaktadır.
- Çocuklarda idrar yolu enfeksiyonu
1 yaşını geçen çocuklarda sıklıkla görülen enfeksiyon, tedavi edilmediği taktirde özellikle böbreklerde kalıcı hasarlara yol açabilmektedir. Genel belirtilere bağlı olarak çocuklarda da idrar yapma esnasında ağlama, sürekli idrara çıkma gibi belirtiler varsa idrar yolu enfeksiyonu düşünülebilir. Enfeksiyon çocuklarda özellikle idrar yapılan yerden bulaştığı için, ebeveynler tarafından hijyen kurallarına dikkat edilmesi önem taşımaktadır.
- Erkeklerde idrar yolu enfeksiyonu
Özellikle 50 yaşından sonra erkeklerde daha fazla görülen hastalık prostat büyümesi ve yaşa bağlı olarak gelişen diğer hastalıklarla da bağıntılıdır.
- Bağışıklığı zayıflamış bireyler
- Şeker hastaları
- İdrar yollarında anatomik bozukluk veya fonksiyonel kısıtlama olan bireyler
- Böbrek fonksiyonları bozuk olan bireyler
Komplike idrar yolu enfeksiyonları genellikle bir antibiyotik ile tedavi gerektirir.
Komplike Olmayan İdrar Yolu Enfeksiyonları
Çoğunlukla bakteriyel bir enfeksiyon olmasına rağmen, sağlıklı kadınlarda genellikle bir hafta içinde komplikasyon gelişmeden iyileşen akut idrar yolu enfeksiyonlarıdır.
Yalnızca hafif-orta düzeyde semptomların görüldüğü enfeksiyonlarda, antibiyotik tedavisi gerekli olmayabilir. Komplike olmayan idrar yolu enfeksiyonlarında bitkisel ilaçlar kanıtlanmış etkiye sahiptir.
Tekrarlayan İdrar Yolu Enfeksiyonu
Tekrarlayan idrar yolu enfeksiyonu, idrar yolu enfeksiyonunun yılda 2-3 kez tekrarlaması durumudur. Tekrarlayan idrar yolu enfeksiyonu yaşayan hastaların hayatı çok fazla etkilenmekte ve kısıtlanmaktadır.
Tekrarlayan enfeksiyonların % 90'ında ana neden yeniden bulaşmadır.
Antibiyotik tedavisinin erken kesilmesi, tekrarlayan idrar yolu enfeksiyonu riskini artırır. Sık antibiyotik kullanımı da tekrarlayan mesane enfeksiyonlarına yol açabilir. Bunun nedeni, bakterilerin antibiyotiğe direnç geliştirmiş olmasıdır.
Bitkisel ilaçların amacı, akut şikayetleri gidermek ve enfeksiyonun yinelemesini önlemektir.
Tekrarlayan enfeksiyonlar, kapsamlı bir sağlık kontrolü gerektirir.
Olası risk faktörleri:
- Diyabet gibi metabolik hastalıklar
- Böbrek ve mesane taşları
- İdrar yolunda daralma
- Adet dönemi, grip veya stres gibi nedenlerle bağışıklığın zayıflaması
- Menopoz sırasında ve sonrasında hormon üretimindeki azalma
- Jinekolojik enfeksiyonlar
İdrar Yolu Enfeksiyonundan Korunmak İçin Neler Yapılmalıdır?
İdrar yolu enfeksiyonundan korunmak ve hasta olmamak için bolca su tüketimi oldukça önemlidir. Özellikle günümüzde çocukların, bilgisayar, tablet ve telefon ile vakit geçirirken tuvalete gitmeyi ertelemesi ve uzun süreli idrar tutmaları sistit vakalarında hastalıkları tetikleyici nedenlerden bir tanesi olup, enfeksiyona davetiye çıkaran yaşam şekillerindendir.
Çocukların düzenli olarak tuvalete gitmesi, tuvaleti olup olmadığı düzenli olarak sorulması ve tuvaletini bekletmemesi en önemli tedbirlerden birisidir. Çocuklarda olduğu gibi yetişkinlerde de genital bölgenizin hijyeni büyük önem taşımaktadır. Tuvalet ve cinsel ilişki sonrası bu bölgelerin temizlenmesi, riski azaltacaktır. Diğer korunma faktörleri şu şekilde sıralanabilir;
- Kadınlarda tuvalet temizliği yaparken genital bölgenin önden arkaya doğru temizlenmesi
- Uzun süre idrar tutulmaması
- Cinsel ilişki sonrası idrar yapılması
- Günlük sıvı tüketimi minimum 2 litre olması
- Genital bölgenin kuru olmasına dikkat edilmeli ve terlemeye neden olacak naylon iç çamaşırlar tercih edilmemelidir.
- Uzman idrar yolu enfeksiyonu tanısı ve tedavisine ihtiyaç duyulduğu taktirde, hastanelerin üroloji Bölümü doktorlarına gidilmelidir.
İdrar Yolu Enfeksiyonu İlaçları ve Bitkisel Tedavi
Antibiyotikler, idrar yollarına nüfuz eden mikropları öldürür, bu da genellikle enfeksiyonun azalmasına ve rahatsız edici semptomların ortadan kaybolmasına neden olur. Antibiyotikler sağlık hizmetleri açısından önemli ilaçlardır ve bu tür ciddi enfeksiyonlarda hastanın hayatını kurtarabilirler. Bununla birlikte, dikkatli bir şekilde ve doktor önerisiyle kullanılmalıdır.
İyi haber şu ki, antibiyotiklerden geri kalmayan ve özellikle komplike olmayan semptomların giderilmesine destek olan bitkisel tedaviler var.
Bazı bitkisel ilaçlar da sistit tedavisinde önemli rol oynar. Bitkisel ilaçlar, tekrarlayan enfeksiyonların sıklığını azaltabilirler.
Sistit için Bitkisel Tedaviler mi Antibiyotikler mi?
Antibiyotikler her zaman gerekli mi? Hayır! Akut, komplike olmayan sistitin semptomatik tedavisi için bazı bitkisel ilaçlar idrar yolu enfeksiyonu tedavisi için kullanılabilir.
Bitkisel ilaçlar (fitoterapötik ajanlar) mesane enfeksiyonlarının tedavisinde kendini kanıtlamıştır. Sistit tedavisinin amacı, enfeksiyonun nedenini ve semptomlarını ortadan kaldırmaktır. Bitkisel ilaçlar, optimal olarak enfeksiyonun önlenmesini, kramp ve ağrının giderilmesini sağlar. Ayrıca, bakterilerin idrar yollarına yapışmasını azaltarak, enfeksiyona neden olan mikropların idrarla atılabilmesini sağlar.
Antiinflamatuar, ağrı kesici, spazm giderici ve bakterilerin idrar yollarına yapışmasını önleyici özelliklere sahip kombine bitkisel preparatlar, özellikle mesane enfeksiyonlarının tedavisi için uygundur.
Canephron®'da bulunan biberiye, kantaron ve yaban kerevizinin üçlü bitkisel kombinasyonunun etkinliği kanıtlamıştır. 600'den fazla katılımcıyla yapılan güncel bir çalışma, Canephron®'un akut, komplike olmayan mesane enfeksiyonlarının tedavisindeki etkililiğini kanıtlamayı başardı. Dörtlü etkisi ile de kapsamlı bir tedavi olanağı sunar. Canephron® ağrı kesici, spazm önleyici, bakterilerin idrar yollarına yapışmasını önleyici ve inflamasyonu önleyici etkilere sahiptir.
Canephron®,idrar yolu enfeksiyonlarına ait sık idrara çıkma, idrar yaparken yanma hissi ve acil idrara çıkma hissi gibi hafif şikayetlerde destekleyici tedavi ve belirli önlemleri destekleyen geleneksel bir bitkisel ilaçtır.
Sistit tedavisinde doğru seçim nedir? Bazen antibiyotik tedavisinden kaçınılamaz. Risk gruplarında yer alan veya altta yatan kronik hastalığı olan hastalar her zaman önce bir doktora danışmalıdır. Semptomlar 3 günden fazla devam ederse veya kötüleşirse, idrarda kan veya hastada ateş varsa, mutlaka bir doktora başvurulmalıdır.